و خشم من همیشگی است

یمینه بنگیگی

و خشم من همیشگی است
گفت و گو با یمینه بنگیگی
محسن قادری

یمینه بنگیگی که در شهر لیل فرانسه از پدر و مادری الجزایری زاده شده در فیلم مستندش به سرگذشت مهاجران در فرانسه می پردازد. او بیش از همه با فیلم « خاطرات مهاجران، میراث مغربی ها » شناخته می شود که آن را در سال 1998 برای شبکه تلویزیونی کانال پلوس فرانسه ساخت و در سطح گسترده در سالن های سینما به نمایش درآمد. او در فیلم « سقف شیشه ای » (2005) تبعیض هایی را به بررسی می گیرد که جوانان فرانسوی دارای اصلیت خارجی تحمل می کنند. او همچنین برای شبکه « فرانس 2 » مجموعه داستانی « عایشه » راساخته است. یمینه بنگیگی در ماه مارس 2008 در فهرست « برتران دلانوئه »، شهردار پاریس، برگزیده این شهرداری بود.

آنچه در پی می آید گفت و گوی کوتاهی با اوست.

فیلم شما با یاد دو نوجوانی به پایان می رسد که هنگام فرار از دست پلیس در سال 2005 به یک ایستگاه برق رسانی پناه برده و از برق گرفتگی جان باختند. فیلم همچنین با تصاویر شورش هایی که در پی می آید آغاز می شود. چرا؟

تا پیش از این رخدادها درباره سرگذشت این نقطه از فرانسه هیچ پرسشی به میان نیامده بود. با خود گفتم می بایست وقت گذاشت و در یاد و خاطره ها تامل کرد و این شورش ها را همچون شب دراز نومیدان به بررسی گرفت بی آنکه کلماتی چون « کارشر »* یا « اراذل و اوباش » به میان آید. من خاک بیماری را می دیدم که فرانسه از سده نوزدهم آن را به فراموشی سپرده بود، قاره ای رو به انحراف. پس از دو سال کار بر روی این مستند، 155 ساعت فیلم تدوین نشده پیش رو داشتم که باید با آنها چهار ساعت فیلم می ساختم. سرآخر احساس کردم که سرگذشت این بخش از فرانسه چنان گسترده است که مرا در خود گم خواهد کرد. پس تصمیم گرفتم فیلم را برسه محور بگردانم: خانه، صنعت، مردم.

دوست دارید به این نسل جوان شورشی چه چیز بگویید؟

دوست دارم به آنها بگویم که تبعیض اجتماعی که پیامدش گرد آوردن همه فقرا درغرب پاریس بوده هم اکنون جای خود را به تبعیض نژادی داده است. دوست دارم به این جوانان که بیش ترشان سیاه پوست و عرب هستند بگویم که اجداد و نیاکانشان اصالت برتونی، اورنیایی و اسپانیایی داشته و برای نوسازی فرانسه بهای گزافی پرداخته اند.

شما مسئولیت دولت را گوشزد می کنید. آیا فیلم شما یک پژوهش سیاسی است؟

این فیلم سیاسی ترین فیلمی است که تاکنون ساخته ام و خشم من همیشگی است. در چند سال گذشته، تنها کاری که انجام شده رنگ و جلا دادن به گتوها بوده است. هدف من این است که سهمی در پایان دادن به این وانهادگی و تبعید داشته باشم. گتو جایی نیست که آدم هایش شیفته یکدیگر باشند و بکوشند در کنار هم گرد بیایند. در واقعیت، گتو در حاشیه بردن سازمان یافته است.

من این فیلم را ساختم تا به بحث دامن زنم و به همه قهرمانان ناحیه 92 ادای احترام کنم، درست همانگونه که به قهرمانان « وردون » ادای احترام می کنیم. شرایط این آدم ها، شرایط « عصر جدید » بوده است. آنها این راه را درنوردیدند تا جهان به مدرنیته پا نهد. ضروری است که دولت دریابد که این ریه صنعت اروپایی، خاکی پرقربانی بوده است.

* کارشر، مارک آلمانی شناخته شده ای در تولید دستگاه های پاک کننده است. این جمله به گفته سارکوزی (وزیر کشور دولت ژاک شیراک) اشاره دارد که در پی نا آرامی حومه « کلیشی سوبوآ » به آنجا رفته و در جلوی دوربین های تلویزیونی از « پاکسازی محله از اراذل و اوباش » سخن گفت. کشته شدن دونوجوان، پرتاب گاز اشک آور به مسجد بلال در این حومه پاریس و گفته های توهین آمیز سارکوزی جرقه ای برای درگرفتن آتش شورش ها در حومه های پاریس و سپس کشیده شدن آن به خود این شهر و دیگر شهرهای فرانسه در ماه اکتبر سال 2005 بود. برای آگاهی بیش تر درباره این رخدادها و ریشه های آن بنگرید مقاله دومنیک ویدال در لوموند فارسی.

نام یمینه بنگیگی به لاتین:
YAMINA Benguigui

برگرفته از لوموند

یمینه بنگیگی (که اصلیت « کبیلی » یا قبائلی الجزایری دارد) هم اکنون مسئول اتباع فرانسوی خارجی تبار و اتباع ساکن کشورهای فرانسوی زبان در وزارت امور خارجه فرانسه به ریاست لوران فابیوس در کابینه ژان مارک آیرو نخست وزیر فرانسه در دوره ریاست جمهوری فرانسوا هولاند است.